top of page
Efe Tuncay

Etkili Bir Logo Tasarlamak

Bilgiyi simgeleştirmek insanlık tarihi kadar eski bir eylemdir. Bu bağlamda değerlendirildiğinde yazı ile benzerlik gösterir. Kökeni ilk çağlarda mağaralara yapılan duvar resimlerine kadar uzanmaktadır.


Simgeler, tarih boyunca pek çok medeniyet tarafından otoritelerini hatırlatmak, tarihe not bırakmak, günlük bilgileri aktarmak gibi sebeplerle kullanılmıştır. Onları bayraklarda, kraliyet armalarında, kılıçların üstünde görebilirsiniz. Günümüzde ise en yaygın kullanım alanlarından biri logolardır. Grafik tasarımın popülerleşmesi ile birlikte markalar kurumsal kimliklerine daha fazla önem göstermeye başlamış, bunun faydalarını da ekonomik açıdan gözlemlemişlerdir. Son yirmi yıldır sadeleşme trendine girse de, logo tasarım kavramının gelecekte hangi yöne doğru evrileceği bir merak konusudur. Gelin modern ve etkili bir logo tasarımının sahip olması gereken özellikleri inceleyelim.


Logonun Misyonunu Anlamak


Pek çok insanın zannettiğinin aksine logo bir broşür gibi açıklayıcı olma misyonuna sahip değildir. Markanızın sahip olduğu değerlerin sadeleştirilmesi sonucu ortaya çıkmış bir simge, yazı veya bu ikisinin kombinasyonudur. Neden değil bir sonuçtur. Çoğu zaman taşıdığı alt metinlerin tasarımcı tarafından açıklanması gerekir. Tüketicinin bu alt metinleri doğrudan göremiyor olması negatif bir durum olarak ele alınmaz. Önemli olan, bu alt metinleri taşıdığı esnada tüketicide doğru noktalara temas ediyor ve görsel olarak doğru çağrışımlar yapıyor olmasıdır.


Logo Türleri


Tipografik (Logotype)


Logotype’lar marka adının tipografik düzenlemesinden oluşur. Buna ek olarak herhangi bir simge, amblem, örüntü vs kullanılmaz. Genellikle ismi kısa ve akılda kalıcı markalar için önerilir. Herhangi bir simge ya da ek biçim kullanılmadığından, seçilen yazı tipi (Font) daha da önem kazanır. Markanın değerlerini yansıtan bir yazı tipi seçilmesi, ya da sıfırdan tasarlatılması gerekir. En ünlü örneklerinden bazıları Google’ın veya Coca Cola’nın logolarıdır.


Lego Markasının Logosu

Kısaltmalar


Uzun kelimeleri baş harfleri ile kısaltarak tipografik bir logoya dönüştürmek Marka tasarımında sıkça kullanılan bir yöntemdir. Özellikle ismi çok uzun olan şirketlerin yapması önerilir. Bu sayede tüketicinin aklında daha iyi yer ederler. En ünlü örneklerinden bazıları HBO, Nasa ve IBM’dir.


HBO Markasının Logosu

İkonlar


İkonlar günlük hayattan objelerin ve canlıların grafiksel bir üslupla sadeleştirilmesi ile elde edilir. Genellikle kendisini tüketiciye kanıtlamış, tanınan markalar için önerilirler. Sosyal medya şirketleri de sıkça bu türde logolar kullanır. En ünlü örneklerinden bazıları Twitter, Apple ve Target’dır.


Twitter Markasının Logosu

Soyut Logolar


Soyut logolarda tipografi ve biçim kullanılır, ancak biçim soyuttur. Günlük hayattan bir objeye benzemez. Bu durum, markanın kültürler üstü evrensel bir duruş sergilemesini sağlar. Uluslararası hizmet vermeyi hedefleyen markalar için önerilmektedir. Çünkü alışık olduğumuz simgeler her kültürde farklı anlamlar ifade ediyor olabilir... Pepsi, Adidas, BP gibi markalar bu türe örnek olarak gösterilebilir.


Pepsi Markasının Logosu

Maskotlar


Maskot içeren tasarımlar bir karakterin simgeleştirilmesi ile oluşur. Genellikle yemek ve eğlence sektöründe kullanılırlar. Bu tür markalarda isim ikinci plandadır. Sonradan marka stratejilerini değiştirme potansiyeli taşıyan şirketler için önerilmezler. Çünkü bu imge, bünyesinde pazarlanması planlanan üründen de detaylar barındırır. KFC, Planter, Kool-Aid Man bu türde markalara örnek olarak gösterilebilir.


KFC Markasının Logosu

Kombinasyonlar


Kombinasyonlar birden fazla logo türünün kombine edilmesi ile oluşur. Marka belirli bir bilinirlik seviyesine ulaştığında artık zaman zaman sadece simge kullanımını tercih edebilir. Piyasadaki logoların çoğu bu türdedir. Çünkü genellikle güvenli ve kolay pazarlanabilir bir yöntem olarak kabul edilirler. Doritos, Lacoste ve Burger King bu türe örnek gösterilebilir.


Doritos Markasının Logosu

Amblemler


Amblemler genellikle, okullar, devlet kurumları ve sivil toplum kuruluşu benzeri köklü yapılar tarafından kullanılır. Tüketicide geleneksel ve güvenilir bir izlenim uyandırırlar. Bu türde logolar rozet, yama ve benzeri ürünlerin üstüne kolaylıkla uyarlanabilir. Starbucks, Harley Davison, Harvard University gibi kurumların logoları bu türe örnek olarak gösterilebilir.


Harley Davison Markasının Logosu

İyi Bir Logonun Barındırması Gereken Temel Özellikler


Farklı Boyutlarda Etkili Durması


Bir logonun etkili olup olmadığını anlamanın yollarından biri çok küçük ve çok büyük boyutlarda uygulandığında nasıl bir etki bıraktığını gözlemlemektir. İyi bir logo çok küçükken de, çok büyükken de etkili gözükebilmelidir. Fazla ince çizgiler küçük boyutlarda gözden kaybolup matbaada sorun yaratabilirken, fazla baskın ve keskin biçimler de büyük boyutlarda bulunduğu alanı domine edebilmektedir. Tasarımcının görevi dengeyi sağlamaktır.


Farklı Yüzeyler Üstünde Etkili Durması


İstisnalar hariç her logonun koyu üstüne açık ve açık üstüne koyu olmak üzere en az iki versiyonu vardır. Bu versiyonlar çeşitlendirilebilir. Her yüzey üstünde etkili durması için, biçimlerin boşluk doluluklarına dikkat etmek gerekir.


Etkili Renkler Barındırması


Bu konuyu “Marka & Renk İlişkisi” adlı blog yazısında daha önce detaylıca işledik. Bilgi almak isteyenler o yazıyı inceleyebilir.


Markayı Doğru Yansıtan Bir Tipografi Barındırması


Yazı tipi seçimi bir logoyu tasarlarken alınan en önemli kararlardan birisidir. Farklı Font aileleri farklı marka tiplerini yansıtmakta, tüketiciye markanızın duruşu hakkında bilgi vermektedir. Örneğin serifli (Tırnaklı) fontlar çoğunlukla geleneksel ve köklü kurumlar tarafından kullanılır.


Sadece yazı tipi seçimi değil, seçilen yazı tipinin boyutu (Punto) harfler arası boşlukları (Kerning), aynı Font ailesi içinde ince/kalın (Light-Regular-Bold) şekilde kullanılması gibi çeşitli parametreler de yazının ne denli estetik görüneceğini ve hangi hedef kitlesine hitap edeceğini etkiler.


Biçimler Arası Oran Orantı


Simgenin ve yazının kendi içinde tutarlı olması da yeterli değildir. Yazının simge ile oranı, yazı ve simge arasındaki boşluk gibi faktörler de ortaya çıkacak işin kalitesini etkileyebilmektedir. Simge ve tipografi arasında bir hiyerarşi çatışması yaşanması, gözün ilk hangisine odaklanacağına karar verememesine sebep olabilmektedir. Bu sebeple ikisinden birinin daha baskın olması tercih edilir.


Doğru Hedef Kitlesine Hitap Etmesi


Hedef kitlesi konusunu renk ve isim başlıkları altında incelemiştik. Tasarım söz konusu olduğunda da çeşitli genellemeler yapmak mümkündür.


Erkekleri Hedef Alan Markalar


Erkekleri hedef alan markalar daha keskin biçimler kullanır. Renk kontrastları yüksektir. Genellikle koyu arka plan üstüne açık yazı ve logo uygulamaları tercih edilir. Az bilgiyi olabilecek en kısa ve net şekilde aktaracak biçimde tasarlanırlar.


Kadınları Hedef Alan Markalar


Kadınları hedef alan markalar daha yuvarlak hatları olan yumuşak biçimler tercih eder. Renk kontrastları genellikle daha düşüktür. Sektöre bağlı olmakla birlikte pastel tonlar sıkça kullanılır. Ambalajlar ürün hakkında kapsamlı bilgi içerecek şekilde tasarlanır.


Türkiye’de Tasarım Süreci


Logo tasarımında endüstri standardı müşteriye üç tasarım ve iki revize hakkı sunmaktır. Bu süreç, ülkeden ülkeye, şirketten şirkete ve müşteriden müşteriye değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sebeple tasarım şirketi ve müşteri arasında bir sözleşme imzalanması sürecin belirli standartlar altında yürütülebilmesi için gereklidir.


"Söz uçar, yazı kalır."

Türkiye’de “Müşteriye istediğini veren şirket en iyi şirkettir.” diye düşünen pek çok insan var. Ancak işin aslı şudur ki, tasarımcının görevi müşteri ne isterse yapmak değil, sahip olduğu tecrübe ile onu yönlendirerek markası için doğru stratejileri belirlemesine yardımcı olmaktır. Bu sebeple tasarımcı sadece tasarlayan değil, marka stratejilerine büyük ya da küçük oranda yön veren kişidir. Ortaya çıkan ürünün estetik değeri ve markanın ekonomik çıkarları kesişiyorsa, o tasarımcı başarılıdır.


Sonuç


Logo tasarımı bir süreçtir. Logo saydığımız bu kriterlerden birini bile karşılayamazsa, kolları tekrar sıvama zamanı gelmiş demektir.


Efe Tuncay

コメント


bottom of page